Fréttir og tilkynningar

Koppsetningarstokkur

Koppsetningarstokkur

Mjög myndræn framsetning á því hvar á líkamanum blóðtökustaðirnir eru

« 1 af 3 »

Það er margt sem rekur á fjörur Byggðasafnsins. Þetta áhald barst okkur fyrir nokkrum árum. Það hafði orðið innlyksa hjá sýslumannsembættinu hér á Ísafirði  og hirðusamir menn tóku það til handagagns og afhentu það Byggðasafninu. Þetta áhald sem nefnist „koppsetningarstokkur“var mikið notað á fyrri tíð til „lækninga“ ýmis konar. Það samanstendur af 7 glösum eða koppum, lampa og bíld. Um þetta allt saman er vandaður kassi sem rúmar svo allar græjurnar. Lækningin fór þannig fram að koppsetjarinn hitaði glösin með lampanum þannig að þau fylltust af heitu lofti, svo voru þau sett á þá staði á líkamanum þar sem hinn sjúki kenndi sér meins. Var trú manna að glösin drægju út marið blóð djúpt innan úr holdinu sem væri orsök veikindanna. Þegar húðin var svo orðin blá og bólgin undir glasinu var oft skorið í hana með bíldnum til að hleypa blóðinu út.

Þetta tæki sem hér er, er líklega framleitt um 1860-1880. Ekki voru menn þó alltaf með svona góðar græjur við sínar lækningar, sumir blóðtökumenn notuðust bara við bíldinn (blóðtökuáhald) og tóku mönnum blóð, sagt var að blóðtökustaðirnir væru 53 og var mönnum oft tekið blóð á mörgum stöðum í einu, allt upp í 23 stöðum.  (Heimild:blodbankinn.is)   Fyrir kom að menn hittu á slagæð og og þurftu þá blóðtökumennirnir stundum aðeins að bregða sér frá og sáust svo ekki meir og sjúklingnum blæddi bara út..

Ekki verður farið nánar út í þessa stúdíu hér sem er gríðarlega áhugaverð, en ýmislegt efni er til á hinum mikla snilldarvef, timarit.is , s.s. grein Jóhanns Sæmundssonar í blaðinu Helgafelli, 1.9.1942, og svo bara á alnetinu, gúglið bara „bloodletting“ og þið hverfið inn í heim blóðtökumannanna.

Yfir vetrarmánuðina, eða frá 15 september til 15 maí hefur safnið ekki reglulegan opnunartíma, en áhugasamir geta haft samband við okkur eða upplýsingamiðstöð ferðamála á Ísafirði og við munum þá opna ef þess er kostur.

Aðgangseyrir

Fullorðnir:          1000 kr

Ellilífeyrisþegar:   800 kr

Frítt er fyrir börn á grunnskólaaldri.

Dokkan að vetri til. Fyrir framan má sjá báta fasta í ís. Myndin er tekin frostaveturinn 1918. Ljósmynd: Ljósmyndasafnið Ísafirði.

Hér á Ísafirði var byggt mikið mannvirki árið 1857. Þetta mannvirki er nú með öllu horfið sjónum okkar, lenti undir uppfyllingu og á því voru byggð hús. Þetta mannvirki er Dokkan, skipakví sem var við Sundin. Það voru eigendur hákarlaskipa á Ísafirði sem réðust í þessa framkvæmd, til að geta geymt skip sín við góðar aðstæður, og þeirra á meðal var Ásgeir Ásgeirsson kaupmaður. Dokkan var töluvert mannvirki, hún var með tvöföldum tréveggjum og á milli þeirra var fyllt upp með grjóti og möl. Mót suðri var op á kvínni sem lokað var með trjám sem felld voru í nætur. Þarna gátu legið 6-7 skip, hlið við hlið, 10-11 lestir hvert skip. Stærðin var um 2000 ferálnir (um 7-800 fermetrar). Síðar eignaðist Ásgeirverslun Dokkuna og notaði hana þá fyrir skip sín.